Ons hele kustlandschap is ruimtelijk nogal versnipperd.
Waar onze kust vroeger een heel dynamisch systeem was, vormgegeven door de wind, water en zand, blijven vandaag de duinen, het strand, de duinpolderovergangen en de natuurgebieden, over als eilanden. Ze zitten vast in een geraamte van bebouwing, infrastructuur als wegen, spoorwegen, waterwegen, kustverdediging en onaangepast landgebruik.
Versnippering betekent dat waardevolle gebieden verkleinen en geïsoleerd raken. Het is een belangrijke oorzaak die de biodiversiteit doet achteruitgaan. Door het uiteenvallen van natuurgebieden worden leefgebieden te klein om leefbare populaties te herbergen. Kleine leefgebieden hebben meer last van randeffecten, waardoor de kwaliteit ervan afneemt.
Ontsnipperen is nodig om robuuste ecosystemen op te bouwen en de biodiversiteit van verdere schade te behoeden en opnieuw te laten floreren.
Willen we de impact op biodiversiteit dus beperken en de overgebleven natuurwaarden bewaren en versterken voor de toekomst? Dan zijn er acties maatregelen nodig zijn om die effecten van versnippering te milderen! Dit noemt men ontsnipperen. Hiervoor is het zaak een juiste verhouding te vinden tussen verschillende oplossingen (natuurkwaliteit optimaliseren, vergroten, verbinden).
Het Ruimtelijk OntsnipperingsProgramma (ROP) richt zich op het versterken van landschaps-ecologische verbindingen binnen en tussen de duingebieden en duin-polderovergangen van de Westkust. Voortbouwend op de kennis vanuit de Europese projecten Life+ Flandre en het Interreg project VEDETTE onderzoeken we hoe we ontsnippering kunnen aanpakken aan de Westkust.
Dit eerste ROP is een samenwerking tussen de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) en Departement Omgeving. De samenwerking loopt 3 jaar en legt de focus op het thema ‘ontsnippering’ en ‘ecologische verbinding’.
De perimeter bevat vier kustgemeenten: De Panne, Koksijde, Nieuwpoort en Middelkerke. Het Langgeleed, een waterloop die min of meer de grens vormt tussen de duin-polderovergangen, wordt door haar link met de duinen meegenomen.
In 2020 bracht het projectteam (VLM en departement Omgeving) potentiële projecten in kaart. Zij zullen samen met een expertengroep en de lokale besturen een voorstel uitwerken met “5 prioritaire”, meest wenselijke ontsnipperingszones en -maatregelen.
Deze geselecteerde en gemotiveerde “top 5” wordt dan teruggekoppeld met de stuurgroep ROP Westkust. In 2021 gaan we verder aan de slag om hieruit via overleg met betrokken partners 2 locaties te selecteren waarvoor inrichtingsvoorstellen naar ontsnippering worden uitgewerkt.
De bedoeling is om na de beslissing, zo snel mogelijk over te gaan tot acties om dit unieke landschap te beginnen ontsnipperen.