De term Oudlandpolder verwijst hier naar het gebied van 17.340 ha ten noordwesten van Brugge, tussen het Boudewijnkanaal, het kanaal Brugge-Oostende en de Noordzee. Het omvat het volledige grondgebied van De Haan, Blankenberge, Bredene en Zuienkerke en delen van Brugge, Jabbeke en Oudenburg.
De Oudlandpolder was vroeger een hoog opgeslibt schorregebied, dat ondertussen al ettelijke eeuwen is ingepolderd. Dit is eigenlijk de oudste polder van West-Europa.
Het waterbeheer in dit gebied heeft een sterk sturende rol in de ontwikkeling van de polder. Het kwantitatief beheer van het oppervlaktewater wordt momenteel georganiseerd door de Nieuwe Polder van Blankenberge.
De Oudlandpolder heeft nog een sterk open karakter. Er is een grote samenhang en verwevenheid tussen landbouw, natuur en historische dorpskernen in het typisch polderlandschap. Er zijn nog een paar mooie restanten van quasi onaangetaste duin-polder overgangen. Het landschap is het resultaat van eeuwen strijd tegen zeewater, het actief winnen van land op zee in functie van de landbouw.
De woonontwikkelingen blijven grotendeels beperkt tot de historische dorpskernen met uitzondering van de sterk toeristisch georiënteerde bebouwing van de kustlijn.
Naar een klimaat robuust waterbeheer
Het waterbeheer van de Oudlandpolder staat voor grote uitdagingen door de klimaatverandering. In het gebied is er nood om een afgestemd peilbeheer te voorzien voor het natuurgebied Uitkerkse Polders en voor de landbouw in het gebied, die een grote nood heeft aan waterbuffering.
Op 4 april 2019 ondertekenden onder impuls van de West-Vlaamse provinciegouverneur 20 partners het Raamakkoord Oudlandpolder, na de wateroverlast in Bredene en Blankenberge. Zij engageren zich hiermee om samen te werken aan een klimaatrobuust waterbeheer, waarbij ze uitvoeringsgerichte afspraken maken rond waterbeheer, landbouw en natuur. De bedoeling is om:
- verdere hydrologische compartimentering van de polder waardoor een meer gebiedsgericht waterbeheer mogelijk wordt;
- het afspreken van een meer flexibel en meer gebiedspecifiek waterpeilpeilbeheer;
- de afbakening én realisatie van natuurlijke en agrarische structuur;
- het realisaren van meer bergingscapaciteit;
- het behoud van de lozingsmogelijkheden op zee en dat in afstemming met de noden voor de kustverdediging;
- de fasering van de uitvoering.
Dit alles wordt vertaald naar een landinrichtingsproject Oudlandpolder onder leiding van de Vlaamse Landmaatschappij en het Departement Omgeving. T.OP Kustzone ondersteunt hierbij.
Goedkeuring Landinrichtingsproject
Tot de zomer van 2020 liep het onderzoek naar opportuniteit en haalbaarheid van het Landinrichtingsproject Oudlandpolder. De Vlaamse Regering besliste op 18/12/2020 om het Landinrichtingsproject Oudlandpolder in te stellen.
De doelstellingen van dit Landinrichtingsproject zijn:
- Het realiseren van een klimaatrobuust waterbeheer in de Oudlandpolder gericht op: Bufferen en opslaan van water
- Afvoer van oppervlaktewater naar de zee garanderen;
- Waterbeschikbaarheid en droogte.
- Duurzame en klimaatrobuuste landbouw.
- Instandhoudingsdoelstellingen van de kustpolders
- Mobiliteitsveranderingen teweegbrengen richting fiets (fietssnelwegen en bovenlokaal functioneel fietsnetwerk voorzien)
- Energietransitie en de nodige infrastructuur daarvoor voorzien
- Waarderen en beschermen van het erfgoed.
- Leefkwaliteit van de dorpen bevorderen
- Omgevingskwaliteit verbeteren tussen de polderranden en de verstedelijkte kustzone
Om dit landinrichtingsproject te verwezenlijken zal Departement Omgeving een ruimtelijke uitvoeringsplan opmaken. Dit voorziet het gebied van de nodige bestemmingswijzigingen, voortkomend uit het Landinrichtingsplan. Het team van T.OP Kustzone zal hiervoor instaan.