Milieu-inspectie: Omgevingsveiligheid - preventie van zware ongevallen

Exploitanten van Seveso-inrichtingen zijn verplicht om:

  • alle nodige maatregelen te treffen om zware ongevallen te voorkomen én de gevolgen ervan te beperken voor mens en milieu (zorgplicht)
  • altijd aan inspectiediensten kunnen aantonen dat de noodzakelijke maatregelen werden genomen (aantoonplicht)

Gezien het belang is er voor deze inrichtingen een inspectieteam dat bestaat uit  inspecteurs van alle betrokken inspectiediensten. In Vlaanderen zijn er twee inspectiediensten bevoegd: de gewestelijke Milieu-inspectie en de federale inspectiedienst (bevoegd voor de bescherming van de werknemers).

Op basis van de Seveso-status wordt voor een inrichting een programma opgesteld, hierin minimaal:

  • de aard van de geplande controles en de toe te passen methodiek
  • de voorziene frequentie voor de bezoeken ter plaatse
  • de inspectiedienst die wordt belast met de concrete uitvoering van de controles

Frequentie van de inspecties

Op basis van het gevarenpotentieel wordt de minimum inspectiefrequentie vastgelegd. Die varieert tussen één keer per jaar en één keer per drie jaar.  Bij de meeste Seveso-inrichtingen is er jaarlijks ook een voortgangscontrole. Naar aanleiding van de controles worden immers actieplannen gegenereerd, waarvan de  uitvoering moet worden nagegaan. 

De basisfrequentie kan verlaagd worden:

  • voor eenvoudige inrichtingen, zijnde inrichtingen met enkel opslag en/of overslag van gevaarlijke stoffen en inrichtingen waar geen reactieprocessen plaatsvinden
  • voor exploitanten met een goed naleefgedrag

Voor inrichtingen met een slecht naleefgedrag kan de basisfrequentie verhoogd worden.
Het naleefgedrag wordt ingeschat en periodiek herzien op basis van de bevindingen van de voorgaande controles.

Over de controle

Tijdens de controle moet de exploitant:

  • de passende preventieve maatregelen kunnen aantonen
  • passende mitigerende maatregelen kunnen aantonen
  • kunnen aantonen dat het veiligheidsrapport de situatie in de inrichting getrouw weergeeft

De controles moeten  een totaalbeeld geven van de risico’s van de bedrijven en de beheersing ervan.

Er kan gebruik gemaakt worden van ‘Seveso-inspection tools’ of SIT’s. Dit zijn inspectie-instrumenten die de Seveso-inspectiediensten in onderling overleg ontwikkelen en actualiseren,en die een gefundeerde beoordeling van de preventieve en mitigerende maatregelen mogelijk maken.