Periode | 28.10.2013 - 28.10.2016 |
Provincie | Oost-Vlaanderen |
Gemeente | Bloemenregio rond Gent: Wachtebeke, Wetteren, Melle, Lochristi, Destelbergen, Laarne, Merelbeke, Moerbeke, Lokeren - Glastuinbouwcluster Melsele-Beveren: Beveren |
Aanvrager | Provincie Oost-Vlaanderen |
Subsidiebedrag | 243.750 euro |
Status | Afgerond |
Situering en doelstellingen
Het strategisch project omvat 2 gebieden binnen de provincie Oost-Vlaanderen die elk een specifieke relatie hebben met glastuinbouw. Enerzijds gaat het om de Bloemenregio rond Gent en anderzijds om de glastuinbouwcluster Beveren-Melsele als uitvoeringsgericht onderdeel van de macrozone Beveren-Hamme.
Er zijn drie doelstellingen vooropgezet:
1) Ontwikkeling van een geïntegreerde gebiedsgerichte visie voor de Bloemenregio (Macrozone Gent-Oost)
Dit gaat voornamelijk over het opzetten van een overlegplatform, het uitwerken van een geïntegreerde visie voor het projectgebied, het bepalen van instrumenten ter uitvoering van de visie, het opzetten van een beleid voor gedesaffecteerde bedrijfszetels, het uitwerken van reconversie- en andere projecten en het ontwikkelen van een vooroverleg voor individuele projecten.
2) Onderzoek naar een tuinbouwontwikkelingsmaatschappij
Een strategische reorganisatie van de glastuinbouwsector in de praktijk heeft een belangrijke impact op het hele openruimtegebied in de peri-urbane gebieden. Een actief ruimtelijk beleid via een integrale benadering is dan ook essentieel. Dit kan in de praktijk dan bv. gaan om de mogelijkheden voor het uitbouwen van kleinschalige clusters, in eerste instantie via reconversie van verouderde serreconcentraties. Het kan gaan om de uitbouw van grotere clusters, om het uitwerken van samenwerkingsverbanden, om landinrichting e.d.m.
3) Kwaliteitsbewaking tijdens de realisatiefase van de glastuinbouwcluster in Beveren-Melsele
Bewaken van een goed flankerend beleid voor de bestaande landbouw in het gebied en het uitwerken van communicatiemiddelen met als doel het draagvlak voor de cluster te verhogen. Mogelijkheden zijn brochures, infomarkt, 3D visualisatie, website, studiedag, enzovoort. Ook de opmaak van een beeldkwaliteitsplan met als doel de uitstraling en identiteit van het gebied te versterken is een mogelijkheid. Het mee instaan voor de realisatie van de gepaste groene infrastructuur voor integratie en infiltratie en het bewaken van de duurzaamheid op vlak van integraal waterbeheer, mobiliteit, veiligheid zijn in deze laatste doelstelling ook van belang.
Daarnaast wordt er ook nog een doelstelling 'Communicatie en disseminatie' ingezet.
Alle gemeenten in de macrozones hebben in hun structuurplannen een zekere visie ontwikkeld m.b.t. glastuinbouw. Met dit strategisch project wil men de expertise die in de afgelopen jaren opgebouwd is rond glastuinbouwbeleid delen met de betrokken gemeentebesturen bij het verdere beleidswerk en de vergunningsdossiers. Via ondersteuning, begeleiding en sensibilisering wil men met dit strategisch project de gemeenten stimuleren om een faciliterend beleid te voeren naar de glastuinbouw toe.
Resultaten
1) Bloemenregio
De gebiedsgerichte visie voor de bloemenregio werd op 22 juni 2016 unaniem goedgekeurd door de Oost-Vlaamse provincieraad. Bij de visie hoort ook een uitvoeringsgericht gebiedsprogramma. Zo wordt vanuit dit strategisch project glastuinbouw alvast de aanzet gegeven voor een gebiedsgerichte aanpak & werking. Het uitwerken van reconversie- en andere projecten zitten vervat in het gebiedsprogramma. Het gebiedsgericht programma laat toe om van planning naar concrete uitvoering te gaan. In samenwerking met het projectbureau werden uit 45 acties 7 topacties m.b.t. glastuinbouw gefilterd die in 2016 zijn opgestart en/of (deels) zijn uitgevoerd. Enkele projecten zijn:
- De samenwerking tussen bedrijven op vlak van energie vorm geven (uitdaging duurzame energietransitie)
- Beleid stoppende/leegstaande glastuinbouwbedrijven (uitdaging gedifferentieerde glastuinbouwontwikkeling)
- Onderzoek naar mogelijkheden van landbouwgebruik op restgronden of braakliggende industriegronden (uitdaging gedifferentieerde landbouwontwikkeling)
- Ontwikkelingskansen voor glastuinbouwbedrijven via ontwerpend onderzoek verder onderzoeken (uitdaging gedifferentieerde landbouwontwikkeling)
- Branding Bloemenregio (uitdaging sterke regionale identiteit)
- Kwalitatieve autonome ontwikkeling ondersteunen door uitwerking van een begeleiding bij vergunningsaanvragen (uitdaging gedifferentieerde landbouwontwikkeling)
- Stimuleren van innovatieve distributiesystemen (e-commerce,…) (uitdaging logistiek)
Het project wordt gefinaliseerd, maar is bezig met het opzetten van een vervolgstructuur naar de verdere uitvoering van projecten.
2) Onderzoek naar een tuinbouwontwikkelingsmaatschappij (TOM)
De POM werkte naar aanleiding van voorbereidende gesprekken met andere ontwikkelaars, waaronder de Tuinbouwontwikkelingsmaatschappij in Nederland en de POM Antwerpen, verder op 3 sporen: TOM als gebiedsfonds, TOM als logistieke speler, TOM als energiefacilitator. Daarnaast werden op basis van overleg met de sierteeltsector en met het projectbureau 2 deelprojecten opgestart ter uitvoering van het gebiedsprogramma:
- e-commerce in de Oost-Vlaamse sierteeltsector: een aantal siertelers zullen zich aansluiten bij een digitaal verkoopplatform, de begeleiding en resultaten worden in de sector gedissemineerd
- ecologisch en economisch duurzamer maken van de sierteeltsector door de inschakeling van mobiele warmte: demoproject rond mobiele warmte
3) Kwaliteitsbewaking tijdens de realisatiefase van de glastuinbouwcluster in Beveren-Melsele
Het provinciaal RUP is definitief vastgesteld en na de publicatie in het Belgisch Staatsblad kunnen verdere procedures opgestart worden. Het beeldkwaliteitsplan voor de cluster werd verder afgewerkt, is voorgesteld aan de telers en zal verder worden opgevolgd door de dienst Landbouw & Platteland en de POM. Daarnaast hebben POM Oost-Vlaanderen en INTERWAAS een eerste ronde van vrijwillige verwervingen afgerond in het gebied. Ongeveer de helft van de gronden is reeds in overheidshanden. De overige verwerving zal na definitieve vaststelling kunnen gebeuren aan de hand van een onteigeningsmachtiging, naast vrijwillige verkoop.
4) Communicatie en disseminatie
Op 24 mei 2016 werd door de provinciale dienst ruimtelijke planning een netwerkevent georganiseerd. Er werden 3 lezingen voorzien over de inhoud en resultaten van het strategisch project. Circa 60 deelnemers namen deel aan de lezingen over het strategisch project glastuinbouw. Op 25 oktober 2016 vond het brainstormevent plaats met als centrale vraag 'Hoe kunnen we een bloeiende bloemenregio behouden en versterken tegen 2030?'. Met 68 enthousiaste deelnemers, meer dan 600 gegenereerde ideeën en 13 volwaardige projectfiches mogen we spreken van een geslaagd event. Het evenement vormde het officiële sluitstuk van het strategisch project, maar door deze aanpak is een doorstart gecreëerd met een aantal nieuwe, frisse ideeën en projectvoorstellen die binnen de vervolgstructuur na het strategisch project verder kunnen worden opgevolgd.
Meer informatie
- Glastuinbouw in Oost-Vlaanderen
- Video's gebiedsgetuigenissen
- Sterke streekidentiteit PDPO Project B(l)oeiend Oost-Vlaanderen
- Omgaan met leegstand - alternatieve teelten
Documenten:
- Behoeftestudie voor glastuinbouwclusters in Oost-Vlaanderen
- Eindrapport (oktober 2016) (1.32 MB) (1.32 MB) "pdf"
- Bloemenregio Gebiedsvisie & Programma (16.2 MB) (16.2 MB) "pdf"
Coördinator:
Jeroen Geudens
Provinciaal Administratief Centrum 'Het Zuid'
Woodrow Wilsonplein 2
9000 GENT
tel: +32 9 267 75 97
Mail: Klik hier