De Athena campus ‘Drie Hofsteden’ in Kortrijk werd omgevormd tot de groene long van Kortrijk-Oost. Hiervoor werden verschillende speelplaatsen onthard en omgevormd tot klimaatadaptieve, onderhoudsarme leerplekken en een gezonde en kwalitatieve leefomgeving voor de leerlingen, het personeel en de buurtbewoners. Bovendien werden ook overbodige parkeerterreinen en ontsluitingswegen onthard.
Locatie (stad/gemeente/regio) | Kortrijk |
Projectindiener | Athena campus Drie Hofsteden |
Samenwerking tussen | Basisschool Drie Hofsteden, wijkteam Drie Hofsteden, Zuid-West-Vlaamse sociale huisvestigingsmaatschappij, politiezone Vlas, CVO Scala, stadsteam vergroening speelplaatsen, scholengroep 26 Mandel en Leie, CAW Aktractie, Natuurtuin Desloovere |
Type initiatiefnemer | Onderwijsinstantie |
Terreinfunctie bij aanvang | Sport- en speelterrein; parking |
Finale terreinfunctie | Behoud functie |
Indicatieve oppervlakte ontharding (in m²) | 14 220,00 |
Geraamde kostprijs (in €): | 1 666 200,00 |
Startjaar | 2019 |
Projectperiode | 3,5 jaar |
Status | Afgerond |
Projectoproep | Proeftuinen II |
Subsidiebelofte (in €): | 250 000,00 |
Gebruikte methodes | Groene verblijfruimtes |
Website project | / |
Op de campus Drie Hofsteden werden verschillende verharde speelpleinen, afgewisseld met eentonig gazon (5 ha). De ondergrond is kleigrond, wat weinig doorlaatbaar is en sommige zones blijven lang nat. In de vochtigste zone werd voor het project een schoolmoestuin aangelegd. Een groot deel van de verharding werd verwijderd en de onbenutte grasvlaktes werd extensief ingericht. Zo kwamen er een boomgaard (30-tal bomen), groene rustplekken en speelzones. De eetbare tuin is uitgebreid met een plukhoekje. Er kwamen voetbalkooien en basketbomen om de speelruimtes beter in te richten en meer ruimte te houden voor groen. Het bestaande groen werd aangevuld met biodiverse, streekeigen, inheemse hagen, struiken, bomen en bloemenweides. Deze werden onderhoudsarm aangelegd en beheerd bv. door langere tijden tussen maaibeurten te houden. Door met een gesloten kringloop te werken, verhoogt de biodiversiteit. Zo zijn er takkenrillen, rottende boomstammen die dienen als insectenhotel en haksel voor de paadjes. De zones werden ook zo diervriendelijk mogelijk gemaakt. De leerlingen maakten vogelhuisjes, vleermuizenkasten en bijenhotels die overal op de campus terug te vinden zijn. Daarnaast is er hard ingezet op de trage weggebruiker. De campus werd autoluw door verschillende autoparkings opnieuw aan te leggen aan de rand van de campus. De grote verbindingswegen zijn gereduceerd tot fiets- en wandelpad, maar blijven fungeren als brandweg. De andere kleine paden zijn in halfverharding of in gras aangelegd. Er kwam ook een behendigheids-/ verkeersregelparcours om de leerlingen te leren fietsen. De nieuwe groenzones kunnen ook nog voor andere educatieve doeleinden worden gebruikt, zoals buitenlessen in het amfitheater, verse producten uit de moestuin en kruidentuin voor de lessen keuken/restaurant, praktijkvoorbeelden in de wetenschapsvakken... Bij de verbouwing van de gebouwen werd ervoor gezorgd dat een aantal klaslokalen rechtstreeks uitkomt in het groen door de plaatsing van extra deuren. De betonklinkers werden hergebruikt als spel- en inrichtingsmateriaal o.a. muurtjes. Er werd ook materiaal hergebruikt om een groter kippenhok te maken. De groene campus, een belangrijke centrale schakel in het project Kortrijk Oo(g)st, vormt nu samen met het aangrenzende Gebroeders Van Raemdonckpark de groene long van Kortrijk.
In de jaren voor het project werd de visie rond vergroenen ontwikkeld tijdens een proces van onderwijsvernieuwing met de leerlingen, ouders, schoolteam, vrijwilligersgroep, buren, externe schoolpartners en vriendenkring ,. Ook tijdens het project was er participatie. Via een fysieke proefopstelling, een maquette en een post-itsessie werd er inspraak gevraagd op het ontwerp. Er kwam ook een sessie en werkdag i.f.v. de buitenklas en een proefzone sport. Het personeel van de campus werd op de hoogte gehouden via smartschoolberichten, dienstnota’s en personeelsvergaderingen. De communicatie naar de leerlingen, ouders, buren en partners gebeurde via een tweewekelijkse nieuwsbrief, een co-account op smartschool, de buurtkrant, e-mails, de schoolwebsite en via sociale media. Later kwam er een fysieke proefopstelling en een extra kick-off om iedereen volledig mee te krijgen. Een kerngroep vergroening besliste o.a. welke planten er in voedselbosje kwamen. Voor de moestuin werden Velt, een imker, een boomchirurg, tuinarchitect, hobbyisten en geïnteresseerde samengebracht om de plannen concreet te maken. De campus wordt naast de leerlingen ook gebruikt door het volwassenonderwijs, het CLB, OKAN Kortrijk, sportdiensten en trage weggebruikers die gebruik maken van de doorsteek naar het Gebroeders Van Raemdockpark. De buurtbewoners werden via een bevraging in de buurtkrant betrokken bij het project en zo gestimuleerd om meer gebruik te maken van de campus. Er werd ook nagevraagd of de omwonenden en de stad Kortrijk willen helpen bij het onderhoud samen met de leerlingen, leerkrachten en ondersteunend personeel. Er kwam ook een buurtcompostpunt. Voor netwerking en andere ondersteuningsvorming kreeg de school hulp van de intercommunale Leiedal.
Het werd snel duidelijk dat het waterverhaal beter moest worden bekeken. Daarom zijn er eerst infiltratieproeven gedaan en is de school ingestapt in het project Curieuzeneuzen. Er werd gekozen om hemelwater op te vangen voor hergebruik voor het sanitair, buitenonderhoud, keuken en ateliers. De overloop zal infiltreren in de bodem met behulp van wadi’s. Alle verhardingen wateren af naar wadi’s of beplantingszones. Daarnaast is de projectbegroting van 1,6 miljoen naar een haalbare 650 000,00 teruggebracht. Het project werd gefinancierd door subsidies, eigen middelen van de scholengroep en crowdfunding. De andere plannen worden doorheen de jaren als specifieke deelprojecten uitgevoerd wat de financiering realistischer maakt.